Schoolmaatschappelijk werk: een vertrouwde schakel in de organisatie
Adam Altena is schoolleider van katholieke basisschool De Oase in Den Haag. De school kent circa 500 leerlingen: een overwegend autochtone populatie van kinderen van gemiddeld- tot hoogopgeleide ouders.
Alles in het werk stellen om het kind te helpen...
"Als basisschool heb je, naast leerlingen met leerproblemen, ook te maken met kinderen die om andere redenen onvoldoende tot ontplooiing komen. Je moet daarbij denken aan zeer uiteenlopende oorzaken, zoals echtscheidingen, huiselijk geweld of pesterijen. De gevolgen die genoemde gebeurtenissen kunnen hebben op de sociaal-emotionele ontwikkeling van een kind zijn groot.
Als de leerkracht deze problemen erkent en/of herkent, wordt van alles in het werk gesteld om het kind te helpen. Maar in een klas met vaak meer dan dertig kinderen en een vol lesprogramma blijkt dat geen gemakkelijke opgave. Regelmatig merken we dat we tekort schieten in de begeleiding van het kind wanneer het gaat om sociaal-emotionele problematiek. Als professional moet je ook je grenzen kennen en tijdig specialistische hulp inschakelen. De stap naar deze specialistische hulp, zoals Jeugdformaat en De Jutters bieden, is voor ouders nogal eens een brug te ver. Zij schrikken wanneer je adviseert om met deze instanties in contact te treden. De tussenstap die de school kan bieden is in ons geval de schoolmaatschappelijk werker.
Ilja is voor veel ouders en kinderen uitgegroeid tot een vertrouwde schakel in de organisatie.
Sinds een aantal jaren krijgt de school subsidie vanuit rijk en gemeente om aan schoolmaatschappelijk werk te besteden. We zijn daarbij vrij om te bepalen hoe we dit organiseren. Wij hebben ervoor gekozen om een gedetacheerde medewerker van Schoolformaat te contracteren. De praktijk heeft ons geleerd dat Schoolformaat de kwaliteit van de aangeboden dienst op een hoog niveau houdt. Onze schoolmaatschappelijk werker, Ilja van der Stel, is op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en mogelijkheden op haar werkterrein. Daarnaast krijgt zij van Schoolformaat de gelegenheid om zich verder te ontwikkelen. Dit zou bij het in dienst nemen van een zelfstandige schoolmaatschappelijk werker veel lastiger te organiseren zijn.
Ilja is voor veel ouders en kinderen uitgegroeid tot een vertrouwde schakel in de organisatie. Ook voor het team dient zij als vraagbaak wanneer het gaat om sociaal-emotionele problematiek. Naast de ondersteuning die zij biedt aan kinderen, ouders, individuele leerkrachten en de intern begeleider, maakt zij ook deel uit van de Interne Zorg Commissie. Een groep ‘specialisten’ die maandelijks samenkomt om kinderen te bespreken die extra zorg nodig hebben. Regelmatig is zij de persoon die ouders kan begeleiden in te ondernemen stappen naar specialistische hulp. Overigens, ook onze schoolmaatschappelijk werker kent haar grenzen en verwijst door wanneer zij geen ‘passend antwoord’ heeft op de ‘vragen’ die haar worden gesteld.
De afgelopen jaren hebben we ook voor groepstrainingen op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling gebruik gemaakt van het aanbod van Jeugdformaat. Deze trainingen hebben hun vruchten afgeworpen. De positieve effecten worden zowel door kinderen, ouders als het team ervaren. Helaas hebben we als basisschool te maken met een gelimiteerd budget, dat slechts ruimte biedt om in de meest noodzakelijke gevallen hulp te bieden. Vooralsnog zijn we echter uiterst tevreden met de rol die Jeugdformaat hierin voor ons vertolkt."