Omgaan met geld
Gepubliceerd op: 31 maart 2017
De groep jongeren met schulden blijft groeien. Een op de vijf mbo-studenten heeft een schuld. Gemiddeld ligt de hoogte van de schuld van een jongere met financiële problemen tussen de € 10.000 en € 15.000,-. Zit een jongere eenmaal in de schulden, dan komt hij of zij daar vaak heel moeilijk weer uit. Hoe herken je financiële problemen bij jongeren? En hoe help je ze deze op te lossen?
Op latere leeftijd neemt het aantal jongeren met schulden toe. Volgens het Nibud heeft 37 procent van de mbo’ers van achttien jaar en ouder een schuld. Ook als jongeren vervolgens op zichzelf gaan wonen, neemt de schuldensituatie vaak toe.
Oorzaken
Onderzoek heeft aangetoond dat een impulsieve, verleidinggevoelige en statusgevoelige houding de kans vergroot dat iemand moeilijk met geld om kan gaan. Jongeren kunnen door impulsieve, te dure aankopen niet rondkomen en bouwen schulden op. Ook de invloed van reclame en het willen meedoen met rages en trends spelen een rol. Het is dus niet zo gek dat een grote groep jongeren schulden heeft, vertelt Kees Helmstrijd, schoolmaatschappelijk werker en financieel dienstverlener bij Schoolformaat.
Jong geleerd
Kees heeft ervaring met jongeren die geldproblemen hebben. “Als een jongere opgroeit in een omgeving waar de mensen om hem of haar heen schulden hebben, is het lastig om interesse te ontwikkelen voor financiële zaken. Je moet kennis opdoen om eigen financiële zaken goed te regelen. Leer je op jonge leeftijd niet met geld omgaan, dan is de kans dat het op latere leeftijd misgaat groter.”
Herkennen
Hoe herken je financiële problemen bij jongeren? En hoe help je ze deze op te lossen? Schulden of geldproblemen zijn vaak lastig te achterhalen. Jongeren met schulden laten hier uit schaamte niets over los. Schulden of geldproblemen zijn een deel van iemands bestaan en hebben vaak een sociaal isolement tot gevolg. Het zou dus zomaar kunnen dat een leerling die veel verzuimt of zelfs langere tijd afwezig is te kampen heeft met schulden. Kees: In hun schoolwerk vallen ze op door bijvoorbeeld de afwezigheid van boeken of slechte concentratie. Een leerling met schulden zou je bijna kunnen typeren als ongemotiveerd en weinig betrokken, en is hierdoor soms lastig te herkennen."
Individuele begeleiding
De schoolmaatschappelijk werkers van Schoolformaat bieden hulp aan jongeren met schulden. In basis wordt er vaak hulp geboden bij budgetteren. Bied je begeleiding bij budgetteren, dan is het volgens Kees ook nodig om jongeren te leren budgetdenken. Met een budget en een schuldregeling ben je er nog niet. Het is niet zo dat als je deze twee ‘hapklare brokken’ aanbiedt een jongere schuldenvrij wordt. Er is financiële gedragsverandering nodig. Als factoren als de thuisomgeving, het leervermogen, motivatie en ad hoc denken niet op orde of onvoldoende ontwikkeld of aangeleerd zijn, is het moeilijker om te leren budgetteren. Het is dus heel belangrijk om goed naar de situatie achter de jongere en zijn of haar schulden te kijken.”
Inzicht voor onderwijsprofessional en leerling
Schoolformaat geeft trainingen aan onderwijsprofessionals om meer inzicht te krijgen in hoe je problemen kunt herkennen, maar ook in hoe je leerlingen kunt ondersteunen en doorverwijzen. Daarnaast zijn er ook trainingen voor leerlingen in het voortgezet- of beroepsonderwijs. Deze trainingen geven inzicht in hoe je met geld omgaat en inzicht in de rechten en plichten op het gebied van financiën als je achttien jaar wordt.